އަންދާޒާ ކުރި ވަރަށްވުރެ ބާރު މިނެއްގައި ކައުނު ފުޅާވަމުންދާކަން (ޔުނިވާސް އެކްސްޕޭންޑް ވަމުންދާކަން) ނާސާގެ ޖޭމްސް ވެބް ޓެލެސްކޯޕުން ނެގުނު ދެ އަހަރުގެ މަޢުލޫމާތުން ކަށަވަރުކޮށްދީފިއެވެ. މިއީ ކުރިން ހަބަލް ޓެލެސްކޯޕުން ފާހަގަކުރެވުނު ކަމެއް ކަމަށްވާއިރު، މީގެ ސަބަބު ހޯދުމަށް ވަނީ މަސައްކަތްކުރަން ޖެހިފައެވެ.

ޖޭމްސް ވެބް ޓެލެސްކޯޕުގެ މަޢުލޫމާތުން ދައްކާގޮތުގައި ޔުނިވަރސް އެކްސްޕޭންޑްވަމުންދާ މިނަކީ އުންމީދުކުރެވުނު ވަރަށްވުރެ 8 އިންސައްތަ ބާރު މިނެއްގައެވެ. މި ހޯދުމުން ކުރިން ހަބަލް ޓެލެސްކޯޕުން ލިބުނު މަޢުލޫމާތު ސައްހަކަން ކަށަވަރުވެފައިވާއިރު، އާލާތުގެ މައްސަލައެއްގެ ސަބަބުން އެ މަޢުލޫމާތު ރަނގަޅު ނޫން ކަމަށް ބުނެވުނު ވާހަކަތައް ދޮގުވެފައިވެއެވެ.

ޖޯންސް ހޮޕްކިންސް ޔުނިވަރސިޓީގެ އެސްޓްރޯފިޒިސިސްޓް އަދި 2011 ވަނަ އަހަރުގެ ނޯބަލް އިނާމު ލިބިފައިވާ އެޑަމް ރީސް ބުނީ މި ހޯދުމުން، ކައުނާއި ބެހޭގޮތުން އިންސާނުންނަށް ލިބިފައިވާ ޢިލްމުގެ އުނިކަން އެނގިގެންދާ ކަމަށެވެ.

Advertisement

މި ދިރާސާގައި ބައިވެރިވި ޖޯންސް ހޮޕްކިންސް ޔުނިވަރސިޓީގެ ޑޮކްޓޯރަލް ދަރިވަރު ސިޔަންގ ލީ ބުނީ ވެބް ޓެލެސްކޯޕުގެ ނަތީޖާތަކުން ދޭހަވަނީ ޔުނިވަރސްއާ ބެހޭގޮތުން ފަރުމާ ކުރެވުނު މޮޑެލް އިސްލާހުކުރަން ޖެހިދާނެ ކަމަށެވެ.

މީގެ އިތުރުން، ޑާކް މެޓަރ އަދި ޑާކް އެނަރޖީ އަކީ ޔުނިވަރސްގެ 96 އިންސައްތަ ހިއްސާކުރާ ދެ ބާވަތް ކަމަށްވާއިރު، މި ދެ ބާވަތާ ބެހޭގޮތުން އަދިވެސް ގިނަ ކަންކަން ނޭނގޭ ކަމަށް ރީސް ބުނެފައިވެއެވެ. އަދި މިއީ ކުޑަ ކަމެއް ނޫން ކަމަށްވެސް އޭނާ ބުންޏެވެ.

ޔުނިވަރސް އެކްސްޕޭންޑް ވަމުންދާ މިނުގެ އަންދާޒާ ކުރެވޭ މިންގަނޑަކީ ހަބަލް ކޮންސްޓަންޓް އެވެ. މި މިންގަނޑު ބޭނުންކޮށްގެން ބެލި ބެލުމުން ދައްކާގޮތުގައި ޔުނިވަރސް ފުޅާވަމުންދާ މިނަކީ ސެކަންޑަކަށް 73 ކިލޯމީޓަރު ހިސާބުގައެވެ. މިއީ ކުރިން ލަފާކުރެވުނު 67-68 އާ އަޅާބަލާއިރު މަތީ އަދަދެކެވެ.

މި ތަފާތު އުފެދުމުގެ ސަބަބު ހޯދުމަށް ސައިންޓިސްޓުން ގިނަގުނަ މަސައްކަތްތަކެއް ކުރަމުންދާއިރު، އޭގެ ތެރޭގައި ޑާކް މެޓަރ، ޑާކް އެނަރޖީ، ޑާކް ރޭޑިއޭޝަން އަދި ގްރެވިޓީގެ ނޭނގިހުރި ސިފަތަކާ ގުޅުން ހުރެދާނެ ކަމަށް ބެލެވެއެވެ. ރީސް ބުނި ގޮތުގައި މި މައްސަލަ ހައްލުކުރުމަށް އިތުރު މަޢުލޫމާތު ބޭނުންވެއެވެ.

ސައިންސްވެރިން އެއްބަސްވާ ގޮތުގައި މި ކާއިނާތު ދަނީ ކެނޑިނޭޅި ފުޅާވަމުން، ހެދި ބޮޑު ވަމުންނެވެ. އެހެންވީމާ، އެ މީހުން ޤަބޫލު ކުރާ ގޮތުގައި، މި ގޮތަށް ފުޅާ ވަމުން، ހެދި ބޮޑު ވަމުންދާ ނަމަ ނުވަތަ އެނބުރި އައި ތަނަށް ރުޖޫޢަވާ ކަހަލަ ގޮތަކަށް ބަދަލު އަންނަ ނަމަ، އެ ބޮޑު ވުމެއް ނުވަތަ ފުޅާ ވުމެއް ފެށިފައި ވާނީ ކަނޑައެޅޭ ވަކި ޕޮއިންޓަކުންނެވެ. ސައިންސްވެރިން ގަބޫލު ކުރާ ގޮތުގައި ކާއިނާތު އުފަންވީ މި ބުނެވުނު ޕޮއިންޓާ ހަމައިން ގޮވާފައިވާ ގޮވުމަކުންނެވެ. މި ގޮވުމަށް އިނގިރޭސި ބަހުން ކިޔާ ނަމަކީ ބިގް ބޭންގ އެވެ.

ސައިންސް ވެރިން މިހެން ބުނާއިރު، ދުނިޔެ އުފެއްދެވުމާ ބެހޭގޮތުން، ނުވަތަ ވުޖޫދު ކުރެއްވެވި ގޮތް ވަރަށް ޞަރީޙަ ޢިބާރާތުން الله ސުބުޙާނަހޫ ވަތަޢާލާ ވަނީ ކީރިތި ޤުރުއާނުގައި ބަޔާން ކުރަށްވައިފައެވެ. އެގޮތުން އެކަލާނގެ ވަޙީކުރަށްވަނީ ﴿ أَوَلَمْ يَرَ الَّذِينَ كَفَرُوا أَنَّ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضَ كَانَتَا رَتْقًا فَفَتَقْنَاهُمَا وَجَعَلْنَا مِنَ الْمَاءِ كُلَّ شَيْءٍ حَيٍّ أَفَلَا يُؤْمِنُونَ﴾ ‎(سورة الأنبياء: ٣٠) މާނައީ: "ހަމަކަށަވަރުން، އުޑުތަކާއި، ބިން، އެކަތިގަނޑަކަށްވެފައިވަނިކޮށް، ފަހެ، ތިމަންރަސްކަލާނގެ އެދޭތި ވަކިކޮށްލެއްވިކަން، كافرވި މީހުން ނުދަންނަނީ ހެއްޔެވެ؟"

މިއާޔަތުގައިވެސް ވަރަށް ސާފުކޮށް ބަޔާންވެފައި މިވަނީ "ބިގް ބޭންގް ތިއަރީ"ކަމަށް ޢިލްމުވެރިން ބުނެއެވެ. އެގޮތުން، އުޑުތަކާއި، ބިން، އެކަތިގަނޑަކަށް ވެފައިވަނިކޮށް، އެ ދޭތި ވަކިކޮށްލެއްވި ވަކިކޮށްލެއްވުން އެއީ "ބިގް ބޭންގް ތިއަރީ"އިން ކިޔައިދޭ ބާރުގަދަ ގޮވުމެވެ. "ސިންގުލައިރިޓީ" އަކީ އުޑުތަކާއި، ބިން، އެކަތިގަނޑަކަށް ވެފައި އޮތްއޮތުމެވެ. އަދި މިކަން މެދުވެރިކުރެއްވީ ނެތުމުގެ ތެރެއިން ތަކެތި ވުޖޫދު ކުރަށްވާ ހުރިހާ ކަމަކަށް ކުޅަދުންވަންތަ الله ތަޢާލާއެވެ.