ރާއްޖޭގެ އިގްތިސާދު އޮތީ ވަރަށް ނާޒުކު ފައްތަރެއްގައިކަން، ރާއްޖޭގެ ޓޫރިޒަމާއި ފައިނޭންސް ސެކްޓާއާ ބެހޭގޮތުން ކަމަށް މޯލްޑިވްސް އެސޯސިއޭޝަން އޮފް ޓްރެވެލް އެޖެންޓްސް އެންޑް ޓުއާ އޮޕަރޭޓާސް (މަޓާޓޯ) ގެ ފަރާތުން ދިރާސާކޮށް އެކުލަވާލާފައިވާ ރިޕޯޓުން ދައްކައިފިއެވެ. 

ރާއްޖޭގެ އިގްތިސާދު ހީނަރުކަން ފާހަގަކޮށް އެކަމާ ގުޅިގެން އއެކުލަވާލި މި ރިޕޯޓުގައި މައިގަނޑު ގޮތެއްގައި، ޑޮލަރުގެ ތާށިކަމާއި ސަރުކާރުން ކުރާ ހޭދަތަކުގެ ބޮޑުކަމާއި ލޯކަލް ޓޫރިޒަމަށް އައިސްފައިވާ ނެދެވޭ އަސަރުގެ މައްޗަށް ބިނާކޮށް ދިރާސާ ކުރެވިފައިވާއިރު، އެ ރިޕޯޓުން ދައްކާގޮތުން ކޮވިޑުގެ ހާލަތުން އަރައިގަތުމަށްފަހުގައި ވެސް 2022 ވަނަ އަހަރު ރާއްޖެ އެތެރެވެފައިވާ ޓޫރިސްޓުންގެ އަދަދު، ބަލިމަޑުކަމުގެ ކުރިއާ އަޅައި ބަލާއިރު 1.6 އިންސައްތަ ވަނީ ދަށްވެފައެވެ.

މީގެ އިތުރުންވެސް ރާއްޖޭގެ ބޭންކިން ދާއިރާއިން ވެސް ފާހަގަކޮށްލެވޭ ވަރުގެ ދަތި މައްސަލަތަކާއި ކުރިމަތިލާންޖެހިފައިވާ ކަން އެ ރިޕޯޓުގައި ފާހަގަކޮށްފައިވާއިރު، އޭގެ ތެރޭގައި ޑޮލަރުގެ މައްސަލައާއި، ބޭންކުތަކުގެ މެދުގައި އޮންނަންޖެހޭ ފައިދާ ކުރަނިވި ވާދަވެރިކަން ކުޑަވުމާއި، ބޭންކުތައް ހިންގަމުންދާ އުސޫލުތަކުގެ ބަލިކަށިކަން މަޓޯޓާގެ ރިޕޯޓުގައި ވަނީ ފާހަގަކޮށްފައެވެ. 

Advertisement

އެގޮތުން އެ ހޯދުންތަކުން ރާއްޖޭގައި އުފެދިފައިވާ ޑޮލަރުގެ ކަޅު ބާޒާރުގެ މައްޗަށް އެމްއެމްއޭގެ ބާރު ގެއްލި ފެއިލްވެފައިވާތަނާއި، އޭގެ ސަބަބުން މި ދާއިރާއަށް އަރާފައިވާ ބޮޑު ލޮޅުން ސާފުކޮށްފެންނަ ކަމުގައިވެސް އެ ރިޕޯޓުގައި ވަނީ ފާހަގަ ކޮށްފައެވެ. 

އަދިވެސް މި ރިޕޯޓުގައިވާ ގޮތުގައި މި ސަރަހައްދުގެ ގައުމުތަކާއި އަޅައި ބަލާއިރު ރާއްޖޭގެ ބޭންކުތަކުން ނަގަމުންދާ ފީތައް އެތައް ގުނައެއް ބޮޑެވެ. އެހެންނަމަވެސް ކްރެޑިޓް އަދި ޑެބިޓް ކާޑުތަކުން ބޭރުފައިސާއިން މުއާމަލާތް ކުރެވޭ އަދަދު އިންތިހާއަށް ކުޑައެވެ.

ރިޕޯޓުގައި ފާހަގަކުރި ގޮތުގައި ދިވެހި ސަރުކާރުން ނަގާފައިވާ ދަރަނިތައް ބޮޑުވެ، މިއަދުގެ ހާލަތައް ބަލާއިރު ރާއްޖޭގެ ދަރަނި 6.8 ބިލިއަން ޑޮލަރަށް ވަނީ އަރާފަ އެވެ. އެއީ ރާއްޖޭގެ ޖީޑީޕީ އަށް ބަލާއިރު ގާތްގަނޑަކަށް 113 އިންސައްތައާ އެއްވަރުގެ އަދަދެކެވެ.

އަދިހަމަ މީގެ އިތުރުން ޓީޖީއެސްޓީއާއި ޖީއެސްޓީ ބޮޑުކުރުމާ ގުޅިގެން ޓޫރިޒަމް ދާއިރާއަށް ކުރާނެ ނޭދެވޭ އަސަރުތައް ހާމަކޮށް އެކަމާ ދެކޮޅަށް މަޓާޓޯއިން ކުރިންވެސް އަޑު އުފުލިކަން ފާހަގަކޮށް އެ ޖަމިއްޔާގެ ރިޕޯޓޫގައި ބުނީ އެކަމުގެ ސަބަބުން ރާްޖޭގެ ރިސޯޓްތައް ވިއްކާ އަގު މަތިކުރަންޖެހި، ދުނިޔޭގެ އެހެން ޓޫރިސްޓް މަންޒިލްތަކާއި ވާދަކުރުމުގެ ފުރުސަތު ހަނިވެ، ފަތުރުވެރިން މަދުވުމުގެ އަސަރު ރާއްޖޭގެ އިގްތިސާދަށް ކޮށްފައިވާ ކަމަށެވެ.

އޭގެ އިތުރުން ވޭތުވެދިޔަ ހަތަރު އަހަރާއި ހަ އަހަރުގެ ތެރެގައި ޓޫރިޒަމް ދާއިރާއަށް އިންވެސްޓްކުރުމުގެ ގާބިލުކަން ހުރި ގިނަ ފަރާތްތަކުން އިވެސްޓް ކުރުން ވެސް މަދުވެފައިވާ ކަން ރިޕޯޓުގައި ފާހަގަކޮށްފައިވެ އެވެ.

އެގޮތުން މި ރިޕޯޓަށް ބަލައި، ރާއްޖޭގެ އިގްތިސާދު ސަލާމަތް ކުރުމަށްޓަކައި ދިވެހި ސަރުކާރުން މިކަމާމެދު ވަރަށް އަވަހަށް ފިޔަވަޅު އަޅަން ޖެހިފައިވާ ކަމަށް ދެކޭކަމުގައިވެސް މަޓޯޓާގެ ރިޕޯޓުގައި ވަނީ ބުނެފައެވެ.