މަރްހޫމް އިބްރާހިމް ނާސިރުގެ ހަޔާތްޕުޅަށް ބަލާއިރު އެމަނިފާނު ފާހަގަކުރެވިފައިވަނީ, މިހާތަނަށް ރާއްޖޭގައި ވެރިކަންކުރެއްވި ލީޑަރުންގެ ތެރެއިންވެސް ސިޔާސީގޮތުންނާއި އެހެނިގެން ގޮތްގޮތުންވެސް އެންމެ ނުފޫޒުގަދަ ލީޑަރުގެ ގޮތުގައެވެ. ދިވެހިންގެ މިނިވަންކަމާއި އިޤްތިސާދުގެ މިނިވަންކަން ކަށަވަރުކޮށްދެއްވުމަށް ރައީސް ނާސިރުގެ ފަރާތުން ފެނިވަޑައިގަތީ ޖެހިލުންކުޑަކަމެވެ. އެ ނިންމުންތަކުގެ ދުރުވިސްނުންހުރިވަރު އެނގެނީ މިއަދު ކުރިމަތިވާ ކަންކަމަށް އަޅާކިޔައި އެކަންކަމާމެދު ވިސްނައި ފިކުރުކޮށްލީމައެވެ.

ރާއްޖޭގެ ވެރިޔަކު ވެރިކަމުގައި ހުންނެވިއިރު ނިންމަވަންޖެހުނު އެންމެ ބޮޑެތި ނިންމެވުންތައް ނިންމަވަންޖެހުނީ ރައީސް ނާސިރުގެ ވެރިކަމުގައޭ ބުނުމަކީ ދޮގަކަށް ނުވާނެއެވެ. އިނގިރޭސިންގެ އަތުން އައްޑޫ ގަން މިނިވަންކުރުމާއި، ދިވެހިރާއްޖެއަށް މިނިވަންކަން ހޯދައިދެއްވުމާއި ހުޅުލެ އެއާޕޯޓް ސީދާ ދިވެހިންގެ އެއާޕޯޓަކަށް ހެއްދެވުމަށް އިބްރާހިމް ނާސިރުކުރެއްވި މަސައްކަތްޕުޅަކީ ފާހަގަކޮށްލެވޭ ކަންކަމެވެ.

އިނގިރޭސިން ހުޅުލޭގައި އެޅި އެއާޕޯޓް އެންމެފަހުން ދިވެހިންގެ ބާރުގެ ދަށަށް ގެންނަންޖެހުނީ ސަބަބުތަކެއް ނެތިއެއްނޫނެވެ. އިނގިރޭސިން ހުޅުލޭ ރަންވޭ ހަދައި، ބޯޓްފަހަރު ޖެއްސޭ ފެންވަރަށް ތަރައްޤީކުރިނަމަވެސް އެތަނުގައި އިނގިރޭސިންގެ ބޯޓުފަހަރަށް ނޫނީ ނުޖެއްސެއެވެ. އެކަމާ ގުޅިގެން ރައީސް ނާސިރު އެންމެފަހުން ނިންމެވީ، ދިވެހި ސަރުކާރުން ބޭނުންވާ ބޯޓުފަހަރު ނުޖެއްސޭތަނެއް ރާއްޖޭގެ ފަސްގަނޑުގައި އޮވެގެން ނުވާނެ ކަމެވެ.

Advertisement

އެގޮތަށް ނިންމައި އިނގިރޭސިންގެ އަތުން ހުޅުލޭ އެއާޕޯޓްގެ އަތުލުމުގެ ހަރަކާތްތަކެއް 1964 ވަނަ އަހަރު ފެށުނެވެ. މި ހަރަކާތްތަކުގެ ތެރެއިން ރޭގަނޑުގެ ދަންވަރުގެ ވަގުތުތަކުގައި ހުޅުލޭ ރަންވޭއަށް އަރައި އެތަން ހެދުމަށް އިނގިރޭސިން އަޅާފައިވާ ދަގަނޑުފިލާތަކާއެއްޗެހި ނައްޓަންފެށިއެވެ. އެންމެފަހުން ދިވެހިންގެ ދުއްތުރާބޮޑުވެ، އިނގިރޭސިން ހުޅުލޭ އެއާޕޯޓް އެމީހުންގެ ބާރުވެރިކަމުން ދޫކޮށްލިއެވެ.

އެއަށްފަހު ރައީސް ނާސިރު ހުޅުލޭ އެއާޕޯޓް ތަރައްޤީކުރުމުގެ މަސައްކަތް ފެއްޓެވިއެވެ. ވީއައިއޭގެ ރަންޔޫބީލް ފޮތުގައި ލިޔެފައިވާ މަޒުމޫނުން އެނގޭގޮތުގައި އެއާޕޯޓް ތަރައްޤީކުރުމުގައި ރާއްޖޭގައި ވަސީލަތްތައް ނެތުމުގެ ސަބަބުން އެންމެބޮޑަށް އެހީވީ އަވައްޓެރި ލަންކާއިންނެވެ. އެއާޕޮޓްގެ ރަންވޭގެ މަސައްކަތްކުރުމަށް ލަންކާއިން ގާ މުގުރާ މެޝިނާއި ތާރުއެޅުމަށް ބޭނުންވާނެ ތަކެތި ދިނެވެ.

ހުޅުލެ އެއާޕޯޓް ހެދުމަށް ލަންކާއިން ހަދިޔާކުރި މެޝިނެއް ބާލަނީ.. 

ހުޅުލޭ އެއާޕޯޓަކީ ދިވެހިންގެ ވަރަށް މަސައްކަތުން ނިންމުނު އެއާޕޯޓެކެވެ. ބައެއް ލިޔުއްވުންތެރިންގެ ލިޔުންތަކަށް ބަލާއިރު، ހުޅުލޭ އެއާޕޯޓް ތަރައްޤީކުރުމަށް ޤައުމީ ރޫހުގައި ކުރިވަރުގެ ބުރަ މަސައްކަތެއް ދިވެހިން މިހާތަނަށް ކޮށްފައެއް ނުވެއެވެ. ހުޅުލޭ އެއާޕޯޓްގެ މަސައްކަތް ނިންމައި އެންމެ ފުރަތަމަ ބޯޓެއް ޖައްސާފައިވަނީ 1966 ވަނަ އަހަރުގެ އޭޕްރިލްމަހުގެ 12 ވަނަ ދުވަހުއެވެ. ރަންވޭއަށް ޖައްސާފައިވަނީ އެއާ ސިލޯނުގެ ބޯޓެކެވެ.

ހުޅުލޭ އެއާޕޯޓްގެ މަޝްރުޢުގެ މަސައްކަތަށްފަހު ދެން ރާއްޖެއަށް ތަހައްމަލުކުރަންޖެހުނީ ކޮލެރާގެ ބިރުވެރިކަމެވެ. ކޮލެރާގެ ރޯގާ ރާއްޖޭގެ 119 ރަށަކަށް ފެތުރިގެންދިޔައިރު، މި ރޯގާ ރާއްޖޭގެ 11303 މީހުންނަށް ޖެހި 252 މީހުން މަރުވިކަން އެކަމާ ގުޅޭގޮތުން ލިޔެފައި ހުރި ލިޔުންތަކުން އެނގެން އެބައޮތެވެ.

ހުޅުލޭ އެއާޕޯޓްގެ މަސައްކަތް ކުރިއަށްދިޔައިރު ރައީސް ނާސިރު އާއި އަރިސް ބައެއް ބޭފުޅުން.. ފޮޓޯ: އިންޓަރނެޓް

ކޮލެރާ ރޯގާގެ ދުވަސްވަރު ރައީސް ނާސިރުއަށް އެންމެބޮޑު ގޮންޖެހުމެއް ކުރިމަތިވެ ވަޑައިގެންނެވި އެއްކަމަކީ ބޭސްހޯދުމުގައި ކުރިމަތިވި ގޮންޖެހުމެވެ. ކޮލެރާއިން ސަލާމަތްވުމަށް އޭރު އެއާ ސިލޯނު މެދުވެރިކޮށް ބޭސް ގެނެސްދިނުމަށް ރައީސް ނާސިރު އެދިވަޑައިގެންނެވިއެވެ. ނަމަވެސް އެއާ ސިލޯނުން އެކަމަށް އިންކާރުކުރެއްވުމުން ރައީސް ނާސިރުއަށް އުނދަގޫ އެހެންނަމަވެސް މުހިއްމު ނިންމެވުމެއް ނިންމަވަން ޖެހިވަޑައިގަތެވެ. ރާއްޖެއަށް ބޭނުންވާ ބޭސް ގެނެސްދިނުމަށް އެ އެއާލައިނުން ދެކޮޅު ހެއްދެވުމުން ރައީސް ނާސިރު އެންގެވިކަމަށް ވަނީ އެއާ ސިލޯނުގެ ބޯޓުތައް ހުޅުލޭ އެއާޕޯޓަށް ޖެއްސުން ވަގުތުން ހުއްޓާލުމަށެވެ. އަދި ބަދަލުގައި އިންޑިއާގެ ބޮމްބޭއިން ބޭސްގެނެސްގެން ކޮލެރާއަށް ފަރުވާކުރުމުގެ ކަންކަން އިންތިޒާމް ކުރުމަށް ރައީސް ނާސިރު އެންގެވިއެވެ.

ކޮންމެއަކަސް ރައީސް ނާސިރުގެ އެ އެންގެވުން ތަންފީޒުކުރެއްވުމުގެ މަސައްކަތް ކުރައްވަމުން ދަނިކޮށް އެއާ ސިލޯނުން ގޮތްދޫކޮށް އެންމެފަހުން އެ އެއާލައިނުގެ ނިންމުން އަނބުރާ ގެންދިޔައެވެ. މިވާހަކަތަށް އަޅުގަނޑަށް ކިޔައިދެއްވީ ރައީސް ނާސިރުގެ އެގްރިކަލްޗާ މިނިސްޓަރަކަށް އެދުވަސްވަރު ހުންނެވި އިބްރާހިމް ޝިހާބްގެ ފަސްޓް ސެކެރެޓަރީ ތުޅާދޫ މުހައްމަދު ވަހީދު (ވަހީދުބެ) އެވެ.