މިސްކިތަކީ މި ބިންމަތީގައި ލެއްވި މާތްﷲ ގެ ގެކޮޅެވެ. އެއީ އެކަނލާންގެއާއި ކުއްތަށްވުމަށާއި އަޅުކަންކުރުމަށް ދާ ތަނެވެ. އެހެން ހުރިހާ އިމާރާތްތަކާއި ބިނާތަކަށް ވުރެ އެތައް ދަރަޖައެއް އުފުލިގެންވާ ބިނާތަކެކެވެ. 

ސަތޭކަ އިންސައްތަ މުސްލިމު ގައުމެއްގައި އެއީ އަމުދުންވެސް ހުރުމަތްތެރި ކުރެވިގެންވާ، ރައްކާތެރި ކުރެވިގެންދާ ތަންތަނެވެ. މިސްކިތުގެ ހުރުމަތް ކެނޑުމަކީ އާދައިގެ ކުޑަ ކުޑަ ކަމެއް ނޫނެވެ. 

އެހެން ނަމަވެސް މި ފަހަކަށް އައިސް މިސްކިތްތަކުގެ ހުރުމަތް ކެނޑޭފަދަ ކަންކަން އެކި މީހުންގެ ފުށުން ވަނީ ފެންމަތިވެފައެވެ. 

މިދިޔަ އަހަރުގެ ނޮވެމްބަރު ފަހުކޮޅު ފުރަމާލޭގައި ހުންނަ އިސްލާމީ މަރުކަޒަށް އުމުރުން 40 އަހަރުގެ ދިވެހި ފިރިހެނަކު ކުޑަކަމު ދިޔަ މައްސަލައެއް ވަނީ ފެންމަތިވެފައެވެ. އެހެން ނަމަވެސް ހަސަން ޒިޔާއު ނަަމަކަށް ކިޔާ އެމީހާ ހިފާ ހައްޔަރުކުރިތާ ކުރު މުއްދަތެއްގެ ތެރޭގައި ފުލުހުން އޭނާ ދޫކޮށްލިއެވެ. 

ފުލުހުން ބުނީ އެއީ ސިކުނޑީގައި އުނިކަމެއް ހުރި ބަލި މީހެއްކަމަށެވެ. މި ދެންނެވި މީހާ ދޫކޮށްލިތާ މަސް ދުވަސް ނުވަނީސް ހަމަ އެ މީހާ މިސްކިތައް ވަދެ މިސްކިތުގައި ހުރި ޚަތިމަށް ކުޅު ޖަހައިފިއެވެ. އެފަހަރުވެސް އެތަނުގައި ތިބި މީހުން އޭނާ ހިފަހައްޓާ ފުލުހުންނާއި ހަވާލުކުރިއެވެ. 

ނަމަވެސް އެފަހަރުވެސް ފުލުހުން އޭނާ ދޫކޮށްލިއެވެ. ސިކުނޑީގެ އުނިކަމެއް ހުންނަ މީހެއްކަމަށް ބުނެފައެވެ. އޭގެ ދުވަސްކޮޅެއްފަހުން ހަމަ އެމީހާ އަނެއްކާ މިސްކިތަށް ކުޑަކަމު ގޮސްގެން އެތަނުގައި ތިބި މީހުން އޭނާ ހިފަހައްޓާ އަނެއްކާވެސް ފުލުހުންނާއި ހަވާލުކުރިއެވެ. 

ތަކުރާރުކޮށް ޒިޔާދު މިސްކިތަށްވަދެ މުޑުދާރު ކަންކަމުން މިސްކިތުގެ ހުރުމަތް ކަނޑަމުންދިޔައިރު، އެކަމަށް ފިޔަވަޅެއް ނާޅައި އެމީހާ މިނިވަންކުރަމާއި ގުޅިގެން އާންމުންގެ ރުޅިގަނޑު ފަޅައިގެންގޮސް އެމީހާއަށް ކޮންމެވެސް ވަރެއްގެ އަނިޔާތަކެއްވެސް ދީފައިވެއެވެ.  

ފުލުހުން އޭނާ ހައްޔަރުކުރުމާއެކު އެމީހާ ދޫކޮށްނުލުމަށް ގޮވާލާ އާންމުން ސޯޝަލް މީޑިއާ މެދުވެރިކޮށް ގިނަ ޝުއޫރުތަކެއް ފާޅުކޮށް އަޑުއުފުލާފައިވެއެވެ. 

އާންމުންގެ ރުޅިގަނޑު އެ މައްސަލައިގައި ބޮޑަށް ފަޅައިގެން ދިޔައީ ސިކުނޑީގެ އުނިކަމެއް ހުންނަ މީހެއްކަމަށް ބުނެ، މިސްކިތަށް ކުޑަކަމުގޮސް ޚަތިމަށް ކުޅި ޖެހި މީހާ ދޫކޮށްލާއިރު، އެމީހާ އަކީ އެފަދަ އެއްވެސް އުނިކަމެއް ނެތް މީހެއްކަމަށް ޖެންޑަރ މިނިސްޓްރީއިން ހެދި އެސިސްމަންޓަކުން ދެއްކުމާއި ގުޅިގެންނެވެ. 

މިސްކިތަށް ޒިޔާދު އެންމެ ފުރަތަމަ ކުޑަކަމު ދިޔަ ދުވަހުވެސް، އޭނާގެ ސިކުނޑީގެ އުނިކަމެއް ހުރިތޯ ބެލުމުގެ ފުރުސަތު ފުލުހުންނަށް އޮތެވެ. އެހެން ނަމަވެސް އެއްވެސް އެސިސްމަންޓެއް ނަހަދާ، ޒިޔާދު މިސްކިތުގެ ހުރުމަތް ކެނޑީ ސިކުނޑީގެ އުނިކަމެއް ހުރމުންކަމަށް ނިންމާ ފުލުހުން އޭނާ ދޫކޮށްލީއެވެ. 

އެނޫންވެސް އެފަދަ މައްސަލަތަކެއް ވަނީ ފެންމަތިވެފައެވެ. މިސްކިތަށް ބަރަހަނާ ހާލުގައި ބިދޭސީއަކު ވަތް މައްސަލައެއް 2021 ވަނަ އަހަރުގެ ނޮވެމްބަރު މަހު ވަނީ ރިޕޯޓުކޮށްފައެވެ. ކޯވިޑް ނަވާރައާއި ގުޅިގެން މިސްކިތްތައް ބަންދުކޮށްފައި ހުރި ދުވަސްކޮޅު ރަނގަޅަށް ނުބެލެއްތުމުގެ ސަބަބުން މިސްކިތްތައް މަސްތުވަާތަކެތީގެ ހާލިތަކަށް ބަދަލުވެފައިވާކަން، ފުރަބަންދަށް ފަހު މިސްކިތްތައް ހުޅުވާލ 

ފެންނަން ހުރި ކަންކަމަށް ބަލާއިރު، މިސްކިތްތަކުގެ ހުރުމަތް ކެނޑުމުގެ މަސައްކަތަކީ ރޭވިގެން ހިންގާ ކަމެއްކަމަށް ބުނުމުގެ ޖާގަ އެބައޮތެވެ. އަދި މިފަދަ ކަންކަމަކީ އާންމު ކަމަކަށް ހެދުމަށް ނުވަތަ "ނޯމަލައިޒް" ކުރުމަށް ހިންގަމުންދާ ކަމެއްކަމަށް ބެލުމުގެ ޖާގަ އެބައޮތެވެ. 

އެއީ އިސްލާމްދީނާއި ބީރައްޓެހި ކަންކަން ނޯމަލައިޒް ކުރުމަށް ކުރުމަށް ގެންގުޅޭ ފަލްސަފާގައިވެސް މިފަދަ ސިފަތައް ފެނެއެވެ. ކުށްތައް ނޯމަލައިޒް ކުރުމަކީ، ކުށްތަކާއި މެދު މުޖުތަމައުގެ ތެރޭގައި ދެކޭގޮތް ނުވަތަ ހައްސާސްކަން ކުޑަކުރުމަށް ކުރާ މަސައްކަތުގެ ފުރަތަމަ މަރުހަލާއެވެ. އެގޮތުން ގިނަ ގިނައިން އެއް ކުށެއް ތަކުރާރުކޮށް، އެކަމަށް ފިޔަވަޅު ނާޅާއި، އެކަން ކުރުމަށް ފުރުސަތު ދެވިފައި އޮތުމުގެ ސަބަބުން، ކުށާއި މެދުގައި މީހުންގެ މެދުގައި ދެކޭ ގޮތް ބަދަލުވެދެއެވެ. އަދި އެއީ އާންމު ކަމެއްކަމަށް ވެގެން ދެއެވެ. 

ރާއްޖޭގެ ތާރީހަށް ބަލާލާއިރު، މިސްކިތްތަކަށް ކުޑަކަމު ދިއުމަކީ، ނުވަތަ މިސްކިތުގެ ހުރުމަތް ކެނޑޭފަދަ ކަންކަމަކީ އާންމުކޮށް ކުރާ ކަންކަމެއް ނޫނެވެ. އެހެން ނަމަވެސް ފާއިތުވެދިޔަ ފަސް އަހަރު ދުވަހުގެ ތެރޭގައި އެފަދަ އެތައް މައްސަލައެއް ވަނީ ފެންމަތިވެފައެވެ. އެކަންކަމަށް އޮތީ ފިޔަވަޅު ނޭޅިއެވެ. 

އިރެއްގައި މިފަދަ ކަމެއް ކޮށްފައި އެމީހަކަށް މަގުމަތީގައި ނިކުމެ އުޅެން ފަސޭހައެއް ނުވާނެއެވެ. މިސްކިތްތަކަށް ގެއްލުން ދިނުމަކީ ދިވެހިން ބަލައިގަންނަ ކަމެއް ނޫނެވެ. އެހެން ނަމަވެސް މިއަދު ގަބޫލުކުރަން ޖެހޭ ހަގީގަތަކީ މަޑުމަޑުން މިސްކިތްތަކުގެ ހުރުމަތް ކެނޑުން ނޯމަލައިޒް ވަމުން އަންނަކަމެވެ. 

އެއީ ސިކުނޑީގެ ބަލި މީހުން ކުރާ ޒާތުގެ ކުށެއްގެ ގޮތުގައި އެކަން ސިފަވެގެން ދިއުމެވެ. އަދި މުޖުތަމައު ދެކޭގޮތް ބަދަލުވެގެން ދިއުމެވެ. މިސްކިތްތަކުގެ ހުރުމަތް ކެނޑުމަށް ކުރާ ކަންކަމަކީ ނޯމަލައިޒް ކުރުމުގެ ކަމެއްކަމަށް ބެލުމުގެ ޖާގަ އޮންނަ އަނެއް ސަބަބަކީ ސިކުނޑީގެ ބައްޔާއި އެކަން ގުޅުވާތީއެވެ. 

ވިސްނާލުން ރަނގަޅެވެ. ސިކުނޑީގެ އުނިކަމެއް ހުރެގެން ކުޑަކަމު ނުވަތަ ބޮޑުކަމު ދާންވީ މިސްކިތްތަކަށް އެކަނި ހެއްޔެވެ؟ އެފަދަ މީހުންގެ ސިކުނޑީގައި ހުންނަ އުނިކަމެއްގެ ސަބަބުން ރައީސް އޮފީސް ދޮރުމައްޗަށް، ނުވަތަ މަޖިލިސް ކުރާ ގޭ ދޮރުމައްޗަށް ނުވަތަ މާލޭގައި ހެދިފައި ހުރި ޕާކުތަކާއި މައިޒާންތަކާއި ރެސްޓޯރެންޓުތަކާއި އޮފީސްތަކާއި، މިއިން އެއްވެސް ތަނަކަށް ނުވަންނަނީ ކީއްވެގެން ހެއްޔެވެ؟ 

އަނެއްކޮޅުން އެހެން އެއްވެސް ބާވަތެއްގެ ކުށެއްގައި ހައްޔަރު ކުރާ މީހަކީ ސިކުނޑީގެ އުނިކަމެއް ހުންނަ މީހެއްތޯ ބެލުމަކަށް މާ ޚާއްސަ އަހަންމިއްޔަތު ދޭތަނެއްވެސް ނުފެނެއެވެ. 

ބައިނަލްއަގުވާމީ ޔޯގާ ދުވަސް ފާހަގަކުރުމަށް ހިންގި ހަރަކާތް ހުއްޓުވުމަށް ގަލޮޅު ދަނޑަށް ވަތް މީހުންނަށް ބަލާލަމާ ހިނގާށެވެ.

އެމީހުންގެ ތެރެއިން 30 މީހުން ހައްޔަރުކޮށްފައިވާއިރު، އެއިން އެއްވެސް މީހެއްގެ ސިކުނޑީގެ ނުކުޅެދުންތެރިކަމެއް ހުރިތޯ ބަލާފައެއް ނެތެވެ. އެފަދަ އުނިކަމެއް ހުރެދާނެކަމަށް ޝައްކުވެސް ނުކުރެވޭތީ ތޯއްޗެކެވެ. 

އެ ނޫނަސް މުޒާހަރާ ތެރެއިން ހައްޔަރުކުރާ މީހުންނާއި، ވައްކަމާއި ފޭރުން ފަދަ މައްސަލަތަކުގެ ހައްޔަރުކުރާ މީހުންނަކީވެސް ސިކުނޑީގެ އުނިކަމެއް ހުންނަ ބަޔަކަށް ވެދާނެކަމާމެދު އެއްވެސް ޝައްކެތް ނުކުރެއެވެ. 

އެހެންކަމުން މިސްކިތުގެ ހުރުމަތް ކަނޑާ ކޮންމެ މީހަކީ ސިކުނޑީގެ ބަލިމީހެއްކަމަށް އެހާ ފަަސޭހައިން ކަނޑައަޅާ އުސޫލާއި މެދު ސުވާލު އުފެދެއެވެ. އަދި އެއީ އެފަދަ މީހުންގެ ފުށުން ފެންނަ މައްސަލައެއްކަމަށް ވާނަމަ އެމީހުން މުޖުތަމައަށް ދޫކޮށްލާފައި ތިބޭ ތިބުމަކީވެސް މުއައްސަސާތަކުގެ ބާޖިބު އަދާކުރުމުގައި ފަހަތު ފަޔަށް ބުރާވާކަމުގެ ދަލީލެކެވެ. 

ސިކުނޑީގެ އުނިކަން ހުންނަ ފަރާތްތަކަކީ ޔަގީނުންވެސް ޚާއްސަ އެހީއަށް ބޭނުންވާނެ ފަރާތްތަކެކެވެ. ޚާއްސަ ފަރުވާއާއި އަޅާލުން ދޭން ޖެހޭ ފަރާތްތަކެކެވެ. އެކަމަށް ޚާއްސަކޮށްފައިވާ އިދާރާއެއް ސަރުކާރުގައި ހުރެއެވެ. އެތަންތަނަށް އެފަދަ ފަރާތްތައް ގެންގޮސް ފަރުވާ ކުރުމަކީ ސަރުކާރުގެ ކޮނޑުގައި އެޅިފައިވާ ޒިންމާއެކެވެ. 

އެ ޒިންމާ އަދާނުކޮށް، މިސްކިތްތަކުގެ ހުރުމަތް ކެނޑުމަށް ދޫކޮށްލާފައި އޮތުމަކީ ރާއްޖޭގައި އޮތް އިސްލާމީ އަގީދާ ބަލިކަށިވެގެންދާނެ ކަމެކެވެ. އިސްލާމްދީނުގެ މާތް އަޚުލާގު ގެއްލި މިސްކިތްތަކުގެ މުހިންމުކަން ޅަ ދަރީންނަށް އޮޅިގެންދާނެ ކަމެއްވެސް މެއެވެ.