ދިވެހީންގެ ވެރިރަށުގެ މަލަމަތި ރީތިކޮށްދޭ އެންމެ މުހިންމު އެއް ބިނާ އަކީ ރަސްމީ ފާލަމެވެ. ރަސްމީ ފާލަން ބެލެހެއްޓުމާއި, ރީތި ތަނެއްގެ ގޮތުގައި އެ ތަން ދެމެހެއްޓުމަށް އަބަދުވެސް މަސައްކަތް ކުރެވެ އެވެ.

އެކި ދުވަސްވަރު ރަސްމީ ފާލަމަށް ދިވެހީން އެކި ނަންނަމުން މުހާތަބުކޮށް އުޅުނެވެ. އެންމެ އާންމު ނަމަކީ "ރަސްމީ ފާލަން" މި ނަމެވެ. ބައެއް މީހުން ކިޔާގޮތުން އެއީ ރައީސްގެ ފާލަމެވެ. އެހެން ކިޔަނީ، ރައީސުލްޖުމްހޫރިއްޔާއަށް އެ ފާލަންކޮޅު ހާއްސަކޮށްފައި ވާތީ އެވެ.

އެހެން ގޮތަކުން ނަމަ އެއީ އެއް ނަންބަރު ފާލަމެވެ. ފަހުން ފާލަމަށް ވަކި ހާއްސަ ނަމެއް ކަނޑައެޅުނީ އެވެ. އެއީ ކުރީގެ ރައީސް ޔާމީންގެ ވެރިކަމުގަ އެވެ. އޭރު ފާލަން އަލުން ހަދާ ހުޅުވީ، ޢިއްޒުއްދީން ފާލަމުގެ ގޮތުގަ އެވެ.

ރައީސް ޔާމީންގެ ސަރުކާރުގައި އިއްޒުއްދީން ފާލަމަށް ގެނައީ ވެސް ހިތްގައިމު ބަދަލެކެވެ. ފާލަން ހަދާފައި ހުރީ، ރިޔާ ނެގި ބައްތެއްޔެއްގެ ސިފަ ދުރުން ފެންނަ ގޮތަށެވެ. މިއީ އޭރު ވަރަށް ގިނަ ބަޔަކަށް ކަމުދިޔަ ބަދަލަކަށްވި އެވެ. ފާލަން ހެދީ ސިފައިންނެވެ.

ރައީސް ޔާމީންގެ ވެރިކަމުގައި ރަސްމީ ފާލަން މަރާމާތުކޮށް، އިއްޒުއްދީން ފާލަމުގެ ހުޅުވި ނަމަވެސް ދެން އައީ ފާލަން އެކަށީގެންވާ ގޮތެއްގައި ނުބެލެހެއްޓުނު ދުވަސްތަކެކެވެ.

އެކަމުގެ ސަބަބުން ފާލަމުގެ ރީތިކަން ވަރަށް ބޮޑަށް ގެއްލުނެވެ. އަދި ދަބަރަށް ވެ ފާލަން ވަރަށް ބޮޑަށް ހަލާކުވި އެވެ. ފާލަން މަރާމާތު ކުުރުމުގެ މަސައްކަތް ކުރީ ސަރުކާރުން ފަށަން ނިންމި އެވެ. ނަމަވެސް އެ ދައުރުގެ ތެރޭގައި އެކަން ކުރެވޭ ގޮތް ނުވީ އެވެ.

ދިވެހިރާއްޖޭގެ ފުރަތަމަ ޖުމްހޫރިއްޔާގެ ރައީސް ސުމުއްވުލް އަމީރު މުޙައްމަދު އަމީން ދޮށިމޭނާ ކިލެގެފާނުގެ ވެރިކަމުގައި ރަސްމީ ފާލަން ހުރި ގޮތާއި އެންމެ ފަހުން ރާއްޖޭގައި ރަސްކަން ކުރެއްވި އައްސުލްތާން މުހައްމަދު ފަރީދު އަލްއައްވަލުގެ ދުވަސްވަރު ރަސްމީ ފާލަން ހުރީ ދާދި އެއްގޮތަށެވެ.

މާބޮޑު ތަފާތެއް ނެތެވެ. ދެވަނަ ޖުމްހޫރިއްޔާގެ ރައީސް ސުމުއްވުލް އަމީރު އިބްރާހިމް ނާސިރު ރަންނަބަޑޭރިކިލެގެފާނުގެ ވެރިކަމުގައި ރަސްމީ ފާލަމަށް އިތުރު ބަދަލެއް ނުގެނެސް އެގޮތުގައި އޮތެވެ.

އޭގެ ފަހުން ރަސްމީ ފާލަމަށް ބޮޑު ބަދަލެއް ގެނައީ ދެވަނަ ޖުމްހޫރިއްޔާގެ ދެވަނަ ރައީސް، ނިޝާން ޣާޒީގެ ޢިއްޒަތުގެ ވެރިޔާ އަލްއުސްތާޛް މައުމޫން ޢަބްދުލްޤައްޔޫމްގެ ވެރިކަމުގަ އެވެ.

މިހާރުގެ ޒުވާނުންނަށް, އެ މީހުންގެ ޅަ ދުވަހުގެ އެންމެ ހާއްސަ އެއް ބިނާއެއްގެ ގޮތުގައި ވާނީ އެ ދުވަސްވަރުގެ ރަސްމީ ފާލަމެވެ. އެއީވެސް ވަރަށް ހިތްގައިމު ފާލަމެވެ. ރައީސް ފާލަމުގެ ގޮތުގައި ރަސްމީ ފާލަން މަޝްހޫރުވީ އެ ދުވަސްވަރު އެވެ.

އެއީ އޭރު ހަމައެކަނި ރައީސުލްޖުމްހޫރިއްޔާއާ ދައުލަތުގެ އެންމެ އިސްވެރީން ބޭނުން ކުރައްވާ ފާލަންކޮޅަށް ވުމުންނެވެ.

މިހާރު ރަސްމީ ފާލަން ނުވަތަ އިއްޒުއްދީން ފާލަން އެ ހުރީ ރައީސް މައުމޫނާއި ރައީސް އަމީންގެ ވެރިކަމުގައި ރަސްމީ ފާލަން ހުރި ގޮތާއި އެއްގޮތް ގޮތްތަކެއް ހިމަނާ ނަމަވެސް އިތުރު ފުރިހަަމަ ކަމާއެކު އެވެ.

ފާލަމުގެ ތަނބުތައް ފެންނަން ހުރީ ހިރިގަލުވަޑާމުގެ ފަރުމާތަކާ އެއްގޮތަށެވެ. ފުރާޅުގެ ބެރިތައް ތުނޑުކުނަލުގެ ގެތުންތައް ރަމްޒުކޮށްދޭ ގޮތަށެވެ.

މިހާރު އޮތް ބަހުސަކީ މިއީ އެވެ. އެންމެ ރީތި ފާލަމެއް ކަނޑައެޅުމުގައެވެ. އެހެންވިއްޔާ އަޅެ ނިކަން ބުނެބަލާށެވެ. މި ހުރިހާ ފާލަންތަކުގެ ތެރެއިން އެންމެ ރީތީ ކޮން ފާލަމެއްތޯއެވެ؟